Sprawy rozwodowe

W przypadku gdy między małżonkami dojdzie do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia, Sąd na wniosek małżonków może rozwiązać przez rozwód takie małżeństwo. Rozkład pożycia dotyczy sfery emocjonalnej – czyli uczuć między małżonkami, sfery gospodarczej – czyli więzi ekonomicznej, oraz sfery fizycznej – czyli współżycia cielesnego. Jeśli w trakcie procesu Sąd ustali, że część tych więzi nadal jest zachowana może nie orzec rozwodu, a np.separację.

W przypadku dostrzeżenia szans na ratowanie małżeństwa, Sąd na zgodny wniosek stron może zawiesić postępowanie i skierować małżonków czy to na mediacje, czy też do poradni małżeńskiej.

Zasadą jest, że orzekając o rozwodzie Sąd wskazuje który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia ( może być ustalona także wina obu stron) , przy czym na zgodny wniosek stron może orzec o rozwodzie bez ustalania winy.

Oceniając ewentualne negatywne przesłanki do orzeczenia rozwodu, Sąd prócz kwestii rozkładu pożycia, sprawdza, czy nie jest zagrożone dobro małoletniego dziecka, lub dzieci, oraz czy rozwodu nie żąda małżonek wyłącznie winny – przy sprzeciwie małżonka niewinnego.

Wina w rozwodzie dotyczy naruszenia zasad małżeńskich – a wiec kwestii lojalności, wierności czy wzajemnego wsparcia. Winnym będzie małżonek który dopuszcza się zdrady małżeńskiej czy też przestępstwa przeciwko drugiemu małżonkowi ( najczęściej znęcanie się, pobicie, zniewagi )

Jeśli małżonkowie zgadzają się codo kwestii braku winy, Sąd będzie prowadził postępowanie odnośnie kwestii związanych z dziećmi, w tym zakresie Sąd ustala ich potrzeby oraz predyspozycje rodziców do sprawowania władzy rodzicielskiej. W przypadku gdy strony mają małoletnie dzieci – orzeka o kosztach ich utrzymania i wysokości alimentów od małżonka przy którym dzieci nie pozostają. Nadto Sąd może orzec o sposobie kontaktów rodziców z dziećmi oraz o zakresie władzy rodzicielskiej.

Alimenty na dzieci są orzekane na podstawie przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, Sąd ustala zakres usprawiedliwionych potrzeb dzieci, a następnie możliwości majątkowe i zarobkowe– zobowiązanych. Orzekając o wysokości alimentów Sąd może obciążyć jednego rodzica większą kwotą, gdy ma on lepszą sytuację zarobkową, ponad to może orzec, że rodzic który nie sprawuje osobistych starań o wychowanie dziecka, będzie zaspokajał te potrzeby w innym (większym zakresie) niż małżonek przy którym dziecko zostaje.

Władza rodzicielska – czyli prawo do współdecydowania o najważniejszych rzeczach w życiu dziecka. Nie jest władzą rodzicielską – prawo do interesowania się postępami dziecka w nauce czy jego stanem zdrowia, to inny rodzaj prawa, niezależny od władzy rodzicielskiej.Władza rodzicielka może dotyczyć prawa do współdecydowania np. o edukacji dziecka, miejscu jego zamieszkania, sposobie leczenia dziecka czy wychowywaniu w konkretnej wierze.Orzekając rozwód, Sąd pozostawia władzę rodzicielską obu rodzicom – jeśli jest między nimi zgoda i nie ma zagrożenia, że nie będą współdziałali na rzecz dobra dziecka, czy dzieci. Sąd może ograniczyć też władzę jednego z rodziców,najczęściej tego – przy którym dziecko nie zostaje, do konkretnego zakresu.

Jeśli nie ma zgody co do sposobu kontaktów, Sąd w orzeczeniu rozwodowym – rozstrzyga również o ich przebiegu.Orzeczenie w tym zakresie najczęściej wskazuje termin spotkania oznaczony jako konkretny dzień tygodnia bądź weekend w miesiącu, godziny tego spotkania, jego miejsce oraz obowiązki rodziców, polegające na przygotowaniu dziecka do kontaktu, wydaniu dziecka i obowiązku zwrotu dziecka o konkretnej godzinie. Sąd może orzec o kontaktach w dni świąteczne, w okresie ferii i wakacjach,przyznając prawdo do zabrania dziecka na ten czas – i obowiązek odprowadzenia dziecka po spotkaniu.

Należy pamiętać, że kontakty z dzieckiem to nie tylko prawo, ale i obowiązek rodziców. Obecnie istnieją instrumenty prawne które w przypadku naruszenia prawa przez któregokolwiek z rodziców, pozwalają na niego nałożyć karę – płatna do rąk rodzica którego prawo do kontaktu zostało naruszone. Dotyczy to rodzica który nie wydaje dziecka, lub odwołuje kontakt i nie wyznacza terminu zastępczego, ale również rodzica który nie realizuje w terminie swojego kontaktu. Aby dochodzić swoich praw w tym przedmiocie, należy złożyć stosowny wniosek do Sądu rodzinnego, właściwego dla miejsca pobytu dziecka.

W przypadku gdy małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, Sąd może orzec o sposobie korzystania z tego mieszkania, ewentualnie w sytuacjach wyjątkowych orzec o eksmisji jednego z małżonków, jeśli jego zachowanie narażałoby na niebezpieczeństwo drugą stronę czy dzieci.

Przygotowując powództwo o rozwód,warto rozważyć kwestię wniosku o zabezpieczenie roszczenia, przez wystąpienie np. o zabezpieczenie alimentów na czas procesu ( lub potrzeb rodziny) czy sposobu kontaktów. Wniosek złożony z pierwszym pismem nie będzie podlegał opłacie sądowej.

Jeżeli małżonkowie nie zgadzają się co do kwestii winy, kontaktów z dziećmi, władzy rodzicielskiej i tego przy kim dziecko – dzieci, maja zostać, Sąd dopuszcza dowód z opinii biegłych.Najczęściej są to biegli : psycholog, psychiatra i pedagog. Biegli pobadaniach, ustalają jakie pozostają aktualne relacje między małżonkami, ich predyspozycje do wykonywania władzy rodzicielskiej, który z małżonków daje lepszą gwarancje do tego, aby dziecko pozostało przy nim oraz relacje rodziców z dziećmi. Sąd posługuje się treścią opinii przy wydawaniu wyroku i często dochodzi do sytuacji w której, bez względu na pozostały materiał dowodowy –treść opinii decyduje o treści orzeczenia rozwodowego.